สุภาษิตพระร่วง วรรณคดีสำคัญในสมัยสุโขทัย

สุภาษิตพระร่วง ถือเป็นหนึ่งในวรรณคดีสำคัญในสมัยสุโขทัย สันนิษฐานว่า อาจแต่งขึ้นในสมัยพ่อขุนรามคำแหงมหาราช หรือหลัง สมัยสุโขทัย ก็เป็นได้ และในปัจจุบันอาจมีการดัดแปลงหรือแต่งเติมจนคลาดเคลื่อนจากของเดิมไปบ้าง

สุถาษิตพระร่วง

“สุภาษิตพระร่วง” เป็นเรื่องราวที่มีความหลงใหลและน่าทึ่งใจในวรรณคดีไทยโบราณ นี้เป็นเรื่องราวของความรักและความทรงจำในยุคที่ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และพระเจ้าถูกนำเสนอในลักษณะที่อันสวยงามและลึกซึ้ง ความน่าสนใจในเรื่องนี้ก็คือการผสมผสานระหว่างสุภาพบุรุษและการสามารถของพระเจ้า ซึ่งเป็นตัวละครหลักที่ทำให้เรื่องนี้น่าติดตามอย่างตลอด เรื่องราวนี้นับว่าเป็นหนึ่งในความงดงามทางวรรณคดีไทยที่ทรงคุณค่าและยังคงมีผลกระทบในวัฒนธรรมไทยจนถึงปัจจุบัน

ผู้แต่ง

สุภาษิตพระร่วง ยังไม่มีข้อสรุปที่แน่นอนว่าใครเป็นผู้แต่ง แต่สันนิษฐานว่า อาจแต่งขึ้นในสมัยพ่อขุนรามคำแหงมหาราช หรือหลังสมัยสุโขทัยก็เป็นได้ และในปัจจุบันอาจมีการดัดแปลงหรือแต่งเติมจนคลาดเคลื่อนจากของเดิมไปบ้าง

ประวัติ

สุภาษิตพระร่วง เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า บัญญัติพระร่วง ปรากฏหลักฐานเก่าแก่ที่สุดคือ จารึกอยู่ที่ผนังระเบียงด้านหน้าพระมหาเจดีย์องค์เหนือของวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามในรัชกาลที่ ๓ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ และพิมพ์ครั้งแรกในประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณรวบรวม

ทำนองแต่ง

แต่งโดยสุภาษิต ตอนต้นแต่งด้วยร่ายสุภาพ จบแบบโคลงสองสุภาพ ตอนท้ายเป็นโคลงกระทู้หนึ่งบท

ความมุ่งหมาย

เป็นเรื่องราวทางวรรณคดีไทยที่เล่าถึงความจริงและความมุ่งหมายในชีวิต มันสอนให้เราพูดถึงความรักและความทรงจำ ในหลวงปู่ทวดและพระนางกาไว เป็นเรื่องราวที่ยิ่งใหญ่และคาดหวัง เราจะค้นพบความกล้าหาญและความรักที่ไม่รู้จบที่ร่วงอยู่ในใจของตัวละครหลักในเรื่องนี้ มันเป็นเรื่องราวที่เต็มไปด้วยอารมณ์และความพิเศษที่จะเปลี่ยนแปลงชีวิตและสร้างความรู้สึกที่ลึกซึ้งในผู้อ่านโดยรวมในเรื่องราวนี้เราจะค้นพบความหมายและความรู้สึกที่ยากจะลืมในความมุ่งหมายของสุภาษิตพระร่วง ที่ทรงคุณค่าและมีความหมายต่อทุกคนในทุกช่วงวัยและทุกภาคชีวิต

เรื่องย่อ

เริ่มต้นกล่าวถึงพระร่วงเจ้ากรุงสุโขทัย ทรงมุ่งประโยชน์ในกาลภายหน้า จึงทรงบัญญัติสุภาษิตสำหรับสอนประชาชนขึ้นไว้ สุภาษิตบทแรก คือ “เมื่อน้อยให้เรียนวิชา ให้หาสินเมื่อใหญ่” มีสุภาษิตทั้งหมด ๑๕๘ บท บทสุดท้ายเป็นโคลงกระทู้

คุณค่าของวรรณคดี

สุภาษิตพระร่วงเป็นคติโลกและคติธรรม ใช้ถ้อยคำคล้องจองกัน สำนวนกะทัดรัดจับใจจึงมีผู้จดจำไว้ได้มาก และนำไปอ้างไว้ในวรรณคดีเรื่องอื่น ๆ เช่น กาพย์มหาชาติ ร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก เสภาเรื่องขุนช้างขุนแผน

สุภาษิตพระร่วงแสดงถึงชีวิตและค่านิยมเชิงสังคมของคนไทยไว้หลายแง่มุม เช่น ยกย่องความสำคัญของการศึกษา รักความสงบ มีมารยาทเรียบร้อย และสุภาพอ่อนน้อม

ที่มา:
หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย ม.4 เล่ม 2 กระทรวงศึกษาธิการ