บทโพชฌงค์ 7 พร้อมคำแปล

บทโพชฌงค์ 7: 7 องค์ธรรมอันนำพาไปสู่ปัญญาและความพ้นทุกข์

บนเส้นทางแห่งการค้นหาความพ้นทุกข์ พระพุทธเจ้าได้ทรงค้นพบและตรัสรู้ 7 องค์ธรรมอันทรงพลัง นั่นก็คือ “โพชฌงค์ 7” ซึ่งเปรียบเสมือนเครื่องมือชั้นเลิศที่ช่วยขัดเกลาจิตใจให้ใสบริสุทธิ์ บ่มเพาะปัญญาให้เบิกบาน และนำพาเราไปสู่ความหลุดพ้นจากทุกข์ทั้งปวง บทความนี้จะช่วยคุณท่องไปในโลกของโพชฌงค์ 7 ทำความเข้าใจในแต่ละองค์ธรรม พร้อมวิธีนำไปฝึกฝน เพื่อปลดล็อคศักยภาพทางจิตใจภายในตัวคุณเอง

บทโพชฌงค์ 7

บทโพชฌงค์ 7 คือองค์ธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ ประกอบด้วย สติสัมโพชฌงค์ ธัมมวิจยะสัมโพชฌงค์ วิริยสัมโพชฌงค์ ปีติสัมโพชฌงค์ ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ สมาธิสัมโพชฌงค์ และอุเบกขาสัมโพชฌงค์ มีหน้าที่ส่งเสริมให้จิตใจสงบ มั่นคง และมีปัญญา เมื่อฝึกฝนทั้ง 7 องค์ธรรม จะช่วยให้เข้าใจความจริงของชีวิต และบรรลุความพ้นทุกข์ในที่สุด

ความหมายของโพชฌงค์ 7 ประการ

โพชฌงค์ 7 เป็นองค์ธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงค้นพบและนำมาใช้ในการตรัสรู้ ประกอบด้วยสติสัมโพชฌงค์ ธัมมวิจยะสัมโพชฌงค์ วิริยสัมโพชฌงค์ ปีติสัมโพชฌงค์ ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ สมาธิสัมโพชฌงค์ และอุเบกขาสัมโพชฌงค์

สติสัมโพชฌงค์ หมายถึง ระลึกได้ รู้ตัวอยู่ สำนึกพร้อมอยู่ ใจอยู่กับกิจ จิตอยู่กับเรื่อง สติช่วยให้เรารู้เท่าทันความคิด ความรู้สึก และการกระทำของตัวเอง ช่วยให้ไม่หลงลืม ไม่ประมาท ไม่หลงทาง
ธัมมวิจยะสัมโพชฌงค์ หมายถึง พิจารณาธรรม พิจารณาความเป็นไปตามเหตุปัจจัย พิจารณาความเกิดดับของสรรพสิ่ง ธัมมวิจยะช่วยให้เราเข้าใจความจริงของชีวิต ช่วยให้รู้จักปล่อยวางความยึดติด
วิริยสัมโพชฌงค์ หมายถึง ความเพียร ความพยายาม ความไม่ย่อท้อ วิริยะช่วยให้เราก้าวข้ามอุปสรรค ไปสู่เป้าหมายที่ตั้งไว้
ปีติสัมโพชฌงค์ หมายถึง ความอิ่มใจ ความสุข ความปลื้มใจ ปีติช่วยให้เราเกิดกำลังใจ รู้สึกเบิกบาน มีความสุข
ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ หมายถึง ความสงบกายใจ ความสงบสงัด ความสงบระงับ ปัสสัทธิช่วยให้เราผ่อนคลาย ลดความเครียด ช่วยให้จิตใจจดจ่ออยู่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่งได้นานขึ้น
สมาธิสัมโพชฌงค์ หมายถึง ความตั้งมั่นของจิต ความแน่วแน่ของจิต สมาธิช่วยให้เราจดจ่ออยู่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่งได้นานขึ้น ช่วยให้จิตใจสงบ มั่นคง
อุเบกขาสัมโพชฌงค์ หมายถึง ความวางเฉย ความไม่ยึดมั่นถือมั่น อุเบกขาช่วยให้เราปล่อยวางความยึดติด มองสิ่งต่างๆ อย่างเป็นกลาง

บทสวดโพชฌงค์ 7

นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต
อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ
(3 จบ)

โพชฌังโค สะติสังขาโต ธัมมานัง วิจะโย ตะถา
วิริยัมปีติปัสสัทธิ โพชฌังคา จะ ตะถาปะเร
สะมาธุเปกขะโพชฌังคา สัตเตเต สัพพะทัสสินา
มุนินา สัมมะทักขาตา ภาวิตา พะหุลีกะตา
สังวัตตันติ อะภิญญายะ นิพพานายะ จะ โพธิยา
เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ โสตถิ เต โหตุ สัพพะทาฯ
เอกัสมิง สะมะเย นาโถ โมคคัลลานัญจะ กัสสะปัง
คิลาเน ทุกขิเต ทิสวา โพชฌังเค สัตตะ เทสะยิ
เต จะ ตัง อะภินันทิตวาโรคา มุจจิงสุ ตังขะเณ
เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ โสตถิ เต โหตุ สัพพะทาฯ
เอกะทา ธัมมะราชาปิ เคลัญเญนาภิปีฬิโต
จุนทัตเถเรนะ ตัญเญวะ ภะณาเปตวานะ สาทะรัง
สัมโมทิตวา จะ อาพาธา ตัมหา วุฏฐาสิ ฐานะโส
เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ โสตถิ เต โหตุ สัพพะทาฯ
ปะหินา เต จะ อาพาธา ติณณันนัมปิ มะเหสินัง
มัคคาหะตะกิเลสา วะ ปัตตานุปปัตติธัมมะตัง
เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ โสตถิ เต โหตุ สัพพะทาฯ

คำแปลของบทสวดโพชฌงค์ 7

โพชฌงค์ 7 ประการ คือ สติสัมโพชฌงค์ ธรรมวิจยะสัมโพชฌงค์ วิริยสัมโพชฌงค์ ปีติสัมโพชฌงค์ ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ สมาธิสัมโพชฌงค์ และอุเบกขาสัมโพชฌงค์

7 ประการเหล่านี้ เป็นธรรมอันพระมุนีเจ้า ผู้ทรงเห็นธรรมทั้งปวง ตรัสไว้ชอบแล้ว อันบุคคลเจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว ย่อมเป็นไปเพื่อความรู้ยิ่ง เพื่อความตรัสรู้ และเพื่อนิพพาน ด้วยการกล่าวคำสัตย์นี้ ขอความสวัสดี จงบังเกิดมีแก่ท่าน ตลอดกาลทุกเมื่อ

ในสมัยหนึ่ง พระโลกนาถเจ้า ทอดพระเนตรเห็นพระโมคคัลลานะ และพระมหากัสสปะเป็นไข้ ได้รับความลำบาก จึงทรงแสดงโพชฌงค์ 7 ประการ ให้ท่านทั้งสองฟัง

ท่านทั้งสองนั้น ชื่นชมยินดียิ่ง ซึ่งโพชฌงคธรรม ก็หายโรคได้ในบัดดล ด้วยการกล่าวคำสัตย์นี้ ขอความสวัสดี จงบังเกิดมีแก่ท่าน ตลอดกาลทุกเมื่อ

ในครั้งหนึ่ง องค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ประชวรเป็นไข้หนัก รับสั่งให้พระจุนทะเถระ กล่าวโพชฌงค์นั้นนั่นแล ถวายโดยเคารพ ก็ทรงบันเทิงพระหฤทัย หายจากพระประชวรนั้นได้โดยพลัน

ด้วยการกล่าวคำสัตย์นี้ ขอความสวัสดี จงบังเกิดมีแก่ท่าน ตลอดกาลทุกเมื่อ อาพาธทั้งหลายนั้น ของพระผู้ทรงคุณอันยิ่งใหญ่ทั้งสามองค์นั้น หายแล้วไม่กลับเป็นอีก ดุจดังกิเลส ถูกอริยมรรคกำจัดเสียแล้ว ถึงซึ่งความไม่เกิดอีกเป็นธรรมดา

ด้วยการกล่าวคำสัตย์นี้ ขอความสวัสดี จงบังเกิดมีแก่ท่าน ตลอดกาลทุกเมื่อ

วิธีเจริญโพชฌงค์ 7: เส้นทางสู่ความสงบและปัญญา

โพชฌงค์ 7 เป็น 7 องค์ธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงค้นพบและนำมาใช้ในการตรัสรู้ องค์ธรรมเหล่านี้เปรียบเสมือนเครื่องมืออันทรงพลัง ที่ช่วยขัดเกลาจิตใจให้ใสบริสุทธิ์ บ่มเพาะปัญญาให้เบิกบาน และนำพาไปสู่ความหลุดพ้นจากทุกข์ทั้งปวง บทความนี้จะพาคุณไปสำรวจวิธีการเจริญโพชฌงค์ 7 อย่างง่ายๆ ที่สามารถนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน

สติสัมโพชฌงค์: ฝึกการรู้ตัวอยู่กับปัจจุบันขณะ ไม่ปล่อยให้อดีตหรืออนาคตมาครอบงำ โดยสามารถฝึกผ่านการภาวนาพุทโธ นับลมหายใจ หรือการเดินจงกรม
ธัมมวิจยะสัมโพชฌงค์: หมั่นศึกษาและพิจารณาธรรมะ พยายามเข้าใจหลักการความจริงของชีวิต เช่น ไตรลักษณ์ (อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา) และ อริยสัจ 4
วิริยสัมโพชฌงค์: ไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค ความยากลำบาก มุ่งมั่นในการทำความดี สร้างบุญกุศล โดยฝึกฝนการรักษาศีล เจริญภาวนา และทำทาน
ปีติสัมโพชฌงค์: บ่มเพาะจิตใจให้เปี่ยมด้วยความเมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา โดยฝึกเจริญเมตตาภาวนา และแผ่ความสุขให้กับตนเองและผู้อื่น
ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์: ฝึกฝนสมาธิเพื่อให้จิตใจสงบ ปราศจากความฟุ้งซ่าน โดยฝึกการนั่งสมาธิ เดินจงกรม หรือการทำกิจกรรมในชีวิตประจำวันอย่างมีสติ
สมาธิสัมโพชฌงค์: ฝึกจิตให้ตั้งมั่น จดจ่ออยู่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง โดยฝึกการนั่งสมาธิเป็นประจำ และฝึกขยายจิตให้กว้างขวางขึ้น
อุเบกขาสัมโพชฌงค์: ฝึกปล่อยวางความยึดติด ไม่ผูกพันกับสิ่งต่างๆ รู้จักวางเฉยต่อความสุข ความทุกข์ ได้อย่างมีปัญญา

เคล็ดลับในการเจริญโพชฌงค์ 7:

เริ่มต้นจากการฝึกเพียง 1-2 องค์ธรรม แล้วค่อยๆ เพิ่มขึ้นตามความสามารถ
สร้างเงื่อนไขแวดล้อมที่เอื้อต่อการฝึก เช่น สถานที่ที่สงบ ไม่มีเสียงรบกวน
ฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอ แม้จะเพียงแค่ช่วงเวลาสั้นๆ แต่ทำทุกวัน
ให้อภัยตัวเองและผู้อื่น เมื่อเกิดความผิดพลาด ระหว่างการฝึกฝน
ขอคำแนะนำจากครูบาอาจารย์ หรือผู้ที่ มีประสบการณ์ในการฝึก
มุ่งมั่นและตั้งใจที่จะพัฒนาตนเอง อย่างต่อเนื่อง

การเจริญโพชฌงค์ 7 เป็นเส้นทางสู่ความสงบและปัญญา เมื่อฝึกฝนอย่างจริงจัง จะช่วยให้จิตใจสงบ รู้เท่าทันความคิด ความรู้สึกของตัวเอง และนำไปสู่การใช้ชีวิตอย่างมีความสุขและมีคุณค่า

ประโยชน์ของการเจริญโพชฌงค์ 7

โพชฌงค์ 7 เป็นองค์ธรรมสำคัญที่พระพุทธเจ้าทรงค้นพบและนำมาใช้ในการตรัสรู้ องค์ธรรมเหล่านี้เปรียบเสมือนเครื่องมืออันทรงพลัง ที่ช่วยขัดเกลาจิตใจให้ใสบริสุทธิ์ บ่มเพาะปัญญาให้เบิกบาน และนำพาไปสู่ความหลุดพ้นจากทุกข์ทั้งปวง

การเจริญโพชฌงค์ 7 มีประโยชน์มากมายทั้งต่อจิตใจและการดำเนินชีวิต ดังนี้

ประโยชน์ต่อจิตใจ

ช่วยให้จิตใจสงบ รู้เท่าทันความคิด ความรู้สึกของตัวเอง สติสัมโพชฌงค์ช่วยให้เราระลึกรู้อยู่กับปัจจุบันขณะ ไม่ปล่อยให้อดีตหรืออนาคตมาครอบงำ ธัมมวิจยะสัมโพชฌงค์ช่วยให้เราเข้าใจความจริงของชีวิต ปล่อยวางความยึดติด ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ช่วยให้จิตใจสงบ ปราศจากความฟุ้งซ่าน สมาธิสัมโพชฌงค์ช่วยให้จิตตั้งมั่น จดจ่ออยู่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง อุเบกขาสัมโพชฌงค์ช่วยให้เราปล่อยวางความยึดติด ไม่ผูกพันกับสิ่งต่างๆ
ช่วยให้จิตใจเบิกบาน มีความสุข ปีติสัมโพชฌงค์ช่วยให้เราเกิดกำลังใจ รู้สึกเบิกบาน มีความสุข
ช่วยให้จิตใจเข้มแข็ง อดทน วิริยสัมโพชฌงค์ช่วยให้เราไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค ความยากลำบาก

ประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิต

ช่วยให้มีสติในการทำงาน เรียนหนังสือ สติสัมโพชฌงค์ช่วยให้เราจดจ่ออยู่กับงานที่ทำ ไม่หลงลืม ไม่ประมาท
ช่วยให้มีสมาธิในการทำงาน เรียนหนังสือ สมาธิสัมโพชฌงค์ช่วยให้เราจดจ่ออยู่กับงานที่ทำ ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ช่วยให้มีจิตใจเมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา ปีติสัมโพชฌงค์ช่วยให้เราบ่มเพาะจิตใจให้เปี่ยมด้วยความเมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา ส่งผลให้มีความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่น
ช่วยให้มีปัญญา เข้าใจสิ่งต่างๆ ได้อย่างลึกซึ้ง ธัมมวิจยะสัมโพชฌงค์ช่วยให้เราเข้าใจความจริงของชีวิต ปล่อยวางความยึดติด ส่งผลให้มีปัญญา เข้าใจสิ่งต่างๆ ได้อย่างลึกซึ้ง

การเจริญโพชฌงค์ 7 เป็นแนวทางปฏิบัติที่สามารถทำได้ทุกที่ทุกเวลา ไม่จำเป็นต้องเป็นฤาษีหรือนักบวชก็สามารถฝึกฝนได้ เพียงแค่มีจิตใจที่มุ่งมั่นและตั้งใจ เพียงเท่านี้คุณก็สามารถค้นพบความสุขและปัญญาอันแท้จริงได้

บทสรุป

บทโพชฌงค์ 7: กุญแจสู่ความสุขที่แท้จริง

การเจริญโพชฌงค์ 7 ไม่เพียงแต่ส่งผลดีต่อจิตใจและอารมณ์เท่านั้น แต่ยังช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตในทุกๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นการทำงาน การสัมพันธ์ และการใช้ชีวิตประจำวัน ผ่านการฝึกฝนและพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง คุณจะพบว่าความสงบสุขที่แท้จริง ไม่ได้อยู่ไกลเกินเอื้อม แต่ซ่อนอยู่ภายในตัวคุณเอง รอการปลดล็อคโดย “โพชฌงค์ 7” องค์ธรรมอันทรงพลังที่พระพุทธเจ้าทรงมอบให้เป็นมรดกอันล้ำค่าแก่ชาวโลก